THUIS COMPOSTEREN
Waarom composteren?
Door zelf te composteren, bespaar je op je afvalkost en maak je bovendien zelf een nieuw en nuttig product.
Composteren is vrij eenvoudig en vraagt slechts een kleine inspanning. Door te composteren doe je eigenlijk wat de natuur altijd al gedaan heeft: de natuurlijke kringloop zijn gangetje laten gaan. Compost houdt uw planten gezond, het is niet moeilijk, is milieuvriendelijk, kostenbesparend en iedereen kan het (tuin of geen tuin).
Wat is composteren?
Composteren is een biologisch proces waarbij het te composteren materiaal afgebroken en verwerkt wordt door bacteriën en schimmels en dit onder gecontroleerde omstandigheden, bijvoorbeeld in een bak, een compostvat of een hoop. Deze compostdiertjes verwerken het organisch afval tot een stabiel eindproduct = compost. Om te kunnen leven en werken kunnen de organismen niet zonder vier hoofdelementen, nodig om te composteren en nodig om te leven. Deze vier elementen zijn: lucht, warmte, vocht en voedsel.
Hoe hoger de temperatuur is, hoe groter de activiteit van deze organismen en hoe sneller de hoop verteert. In de winter is de activiteit van die diertjes minimaal of valt ze zelfs helemaal stil. In de zomer moet je rekenen op 3 tot 4 maanden en in de winter op minimum 6 maanden voordat de compost gebruiksklaar is.
Hoe beginnen?
Zet je compostvat op een zonnige plaats. We raden aan om het compostvat op tegels of een houten palet te plaatsen, zodat het overtollige vocht kan wegsijpelen en de compostdiertjes hun weg vinden naar het materiaal. Leg onderaan veel structuurmateriaal dat voor de nodige verluchting zorgt: takjes, haag scheersel, houtsnippers, ...
Je keuken- en tuinafval kan je in het vat of de bak gooien en indien nodig nog wat verkleinen. De compost kan nu worden belucht: een wekelijkse beluchtingsbeurt met een beluchtingsstok is noodzakelijk. Na minimum 6 maanden kan je al de eerste compost oogsten.
Stap voor stap
- Start in het voorjaar, in de zomer of op een zonnige herfstdag
Start nooit met het vullen van een compostvat bij vriesweer omdat het composteringsproces dan moeilijk op gang komt. Ook hevige regen vermijd je best bij de start van een composthoop. - Gebruik zoveel mogelijk vers materiaal
Het keuken- en tuinafval wordt best zo vers mogelijk op de composthoop of in het compostvat aangevoerd. Vermeng het met het reeds aanwezige materiaal om uitdrogen te vermijden. - Voeg geen al te grof materiaal toe
Om de afbraakorganismen voldoende toegang te geven tot het afval, mag het niet te grof zijn. Daarom knip je stengels van vb. bloemen of andere planten en lange twijfjes best in korte stukjes. Takken worden beter met een hakselaar verkleind. - Meng goed
De micro-organismen (bacteriën, schimmels, ...) en kleine beestjes (wormen) die voor de afbraak zorgen, hebben voedsel, water en lucht nodig. Goed composteren betekent dan ook vooral goed mengen. Droog en stug afval (stro, kleine takjes, ...) meng je best met water- en voedselrijk materiaal (gemaaid gras, keukenafval). het droge afval zorgt dan voor de luchtcirculatie en het natte afval voor het water en het voedsel. Zo kunnen de bacteriën en schimmels het best hun gang gaan. Heb je enkel nat keukenafval en gras? Voeg dan houtsnippers toe bij het opzetten van je composthoop. Snippers kan je verkrijgen in je tuincentrum. - Let op voor grote hoeveelheden
Voeg nooit te grote hoeveelheden van hetzelfde materiaal in één keer toe. Grote hoeveelheden gras of bladeren kan je gerust in je tuin uitstrooien tussen struiken en bomen. Die vormen immers een ideale mulchlaag (deklaag), die de groei van onkruid tegenhoudt. - Hou je compostvat in het oog
Door het intens afbraakproces stijgt de temperatuur in de compost en gaan de afbraakorganismen nog sneller werken. Bij temperaturen boven 50°C kunnen die organismen zelfs onkruidzaden en ziektekiemen vernietigen. De hoop wordt zo als het ware gepasteuriseerd. Door de stijging van de temperatuur verdampt ook al het overtollige vocht. Let er dus op dat je composthoop niet te nat wordt en hierdoor aan temperatuur verliest. Nat materiaal toevoegen in je compostvat is dus uit den boze. - Belucht de compost
Het proces van de compostering wordt sterk bevorderd door de compost te beluchten. Als je met een compostbak werkt, moet je de compost omzetten. Je verplaatst de inhoud van het compostvat met een beluchtingsstok.
Compost die klaar is in het najaar kan je als bodembedekker gebruikern, zowel voor bloemperken, voor struiken als voor de groentetuin. Op die manier breng je tegelijk een beschermende laag aan voor de winter en breng je een bron met humus aan voor het najaar.
Wat is wel en wat is niet composteerbaar?
| COMPOSTEERBAAAR | NIET COMPOSTEERBAAR |
| - aardappelschillen | - timmerhout |
| - schillen van citrus- of andere vruchten | - grof ongescnipperd snoeihout |
| - groenteresten (ongekookt) | - gekookte groenten |
| - eierschalen | - wegwerpluiers |
| - doppen van noten | - aarde en zand |
| - theebladeren en -zakjes | - saus, vet en olie |
| - koffiedik en -filters | - stof uit de stofzuiger |
| - kleine hoeveelheden etensresten | - houtskool |
| - mest van kleine huisdieren (vb. cavia) | - kattenbakvulling |
| - verwelkte snijbloemen en kamerplanten | - ijzer, metaal en blik |
| - versnipperd snoeihout | - kunststof |
| - haagscheersel | - visgraten |
| - zaagmeel en schaafkrullen | - mosselschelpen |
| - gemaaid gras | - charcuterie en gebakken vlees |
| - bladeren | - beenderen en dierlijk afval |
| - onkruid | - broodresten en pasta |
| - resten uit groente- en siertuin |
U hoeft geen extra kalk toe te voegen in uw composthoop. Ervaring leert dat compost van nature meer dan voldoende kalk bevat. De zuurgraad of pH van compost ligt haast altijd tussen 7 en 8,5. Compost is allesbehalve zuur. Het toevoegen van kalk en bijvoorbeeld houtas maakt de compost onnodig kalkrijker, wat het milieu kan verstoren waarin de micro-organismen hun werk verrichten.
|
Een compostvat, een beluchtingsstok en/of een compostbak zijn te koop via de gratis IVLA infolijn: 0800 90 270. |